Ikebana và sự giao thoa bốn mùa
Văn hóa Nhật Bản
Bài: Mayu Senda/ Ảnh: Iemoto của trường phái Sogetsu - nghệ nhân Akane Teshigahara
Không chỉ là vị sứ giả báo hiệu sự viếng thăm của các mùa trong năm, những cành hoa, ngọn cỏ còn là biểu hiện của một vòng đời hữu hạn. Có lẽ vì thế mà không ngoa khi nói rằng, Ikebana chính là hiện thân của bốn mùa. Hoa anh đào là biểu hiện của mùa xuân, lá đỏ là mùa thu,... sự rung cảm trước những sắp đặt của tự nhiên dường như đã ăn sâu vào tiềm thức của bao nhiêu thế hệ sinh ra và lớn lên tại Nhật Bản, trở thành nền tảng tinh thần của các nghệ nhân Hoa đạo. Thật khó để có thể diễn đạt điều này chỉ bằng ngôn từ. Khi ngắm nhìn một tác phẩm Ikebana, khung cảnh nào sẽ hiện hữu trong tâm trí bạn?
Xuân
Khi cái giá lạnh của mùa đông đi qua cũng là lúc nàng xuân thổi một luồng sinh khí mới đến vạn vật. Tương phùng, biệt ly, khởi đầu mới,... mùa xuân còn đánh dấu nhiều cột mốc quan trọng của đời người ở đảo quốc này. Những nhành cây đơm đầy lộc xanh, những cụm hoa anh đào đầu mùa phơi phới, tất cả như đang tô sắc cho một thế giới chan chứa hi vọng.
[Hoa sử dụng] Kim mai Nhật, Lạc diệp tùng, Nguyệt quế núi, Cà dược.
[Loại bình cắm] Bình gốm
Hạ
Khi bầu trời và các hàng cây bắt đầu thay chiếc áo xanh biêng biếc, con người cũng trở nên biếng lười, đó là lúc mùa hè gõ cửa. Những tia nắng gắt gao thường trực trong khoảng thời gian này khiến nhà nhà đều mong mỏi một làn gió mát. Bên cạnh những loài hoa bung nở rực rỡ tựa ánh nắng mặt trời, Ikebana mùa hè còn có những loài hoa cỏ mong manh, nhẹ nhàng nhằm thể hiện một mùa hè tươi mát.
[Hoa] Hướng dương, hoa Dền
[Loại bình cắm] Bình thủy tinh (Hisatoshi Iwata)
Thu
Trong khi cái nóng bức và ánh nắng chói chang của mùa hè vẫn còn vương lại, mùa thu điềm nhiên đến, mang theo những cơn gió lành lạnh mơn man da thịt. Còn được gọi bằng cái tên “Minori no Aki”, tức “Mùa gặt”, đây cũng là thời điểm thu hoạch của nhiều loại nông sản. Trước khi trút bỏ xiêm y, những hàng cây đồng loạt phô bày bức tranh thu với các sắc độ chuyển dần của những chiếc lá vàng và đỏ vô cùng ấm áp, gợi cảm.
[Hoa sử dụng] Hoa Mayumi (họ Dây gối), hoa Mào gà, hoa Cúc, hoa Địa du, hoa Long Đởm
[Loại bình cắm] Bình sừng bằng sơn mài (Shikki Tsunodarai)
Đông
Mang đến tiết trời rét căm căm và lặng lẽ chờ đợi nàng xuân, không gì khác ngoài mùa đông. Tháng Giêng là lúc người Nhật mừng Tết cổ truyền, nên đây cũng là mùa không thể thiếu sự trang hoàng từ những đóa hoa. Trong những ngày đông rét buốt, những loài hoa ngày Tết mang vẻ ngoài vô cùng trang nghiêm chính là lời chúc tụng tân niên đầy tươi thắm.
[Vật liệu sử dụng] cành Mai, cành Thông, quýt Natsumikan, dây thắt Mizuhiki
[Loại bình cắm] Bình thủy tinh (Emile Gallé)
Mayu Senda/ kilala.vn