Review Chào mừng đến với NHK: Thế giới "thù người" tại Nhật

Sách Nhật Bản • Aug 23, 2017

Bài, Ảnh: An Thuỷ

Bỏ dở đại học, tự nhận mình là Hikikomori, có lẽ văn đàn Nhật Bản hiếm tác giả nào có tiểu sử đặc biệt như Tatsuhiko Takimoto. Ông kì lạ, nhưng tài năng (Từng được Kadogawa Gakuen Awards lần thứ 5 trao giải đặc biệt cho tác phẩm đầu tay Negative Happy Chainsaw Edge). Chào mừng đến với N.H.K là minh chứng tuyệt vời cho tài năng ấy – cuốn sách về hikikomori được viết bởi một hikikomori , đã tạo nên một sức lan tỏa đáng kể, khi mà vấn nạn Hikikomori đã vượt xa ngoài biên giới Nhật Bản. Cuốn sách đã được chuyển thể thành anime và manga, được dịch sang nhiều thứ tiếng.

Thống kê ở Nhật có hơn 1 triệu người sống tách biệt với xã hội, tự mình cô lập trong phòng kín, họ được gọi là “Hikikomori”. Hikikomori là hiện tượng những người tự giam mình trong căn phòng đơn lẻ và từ chối tham gia vào đời sống xã hội và gia đình trong thời gian dài hơn sáu tháng, chỉ liên hệ duy nhất với người thân trong gia đình.

Nhân vật chính… thảm hại và bất lực

Sato Tatsuhiro, hai mươi hai tuổi, bốn năm làm hikikomori, thất nghiệp, chìm đắm trong thế giới ảo. Nhân vật chính của chúng ta hiện lên như thế, thảm hại và bất lực. Sato cho rằng bi kịch của cậu là do âm mưu của lũ N.H.K – Nippon Hikikomori Kyokai (Hiệp hội Hikikomori Nhật Bản), cậu muốn lật đổ chúng, nhưng những chuyện cậu làm chỉ có thể là ngủ, dằn vặt, dùng thuốc để đánh lừa bản thân rằng mình vẫn ổn.

Cuộc đời của cậu chắc sẽ tiếp tục trôi qua vô định như thế, trong bức bối, tuyệt vọng, và ảo giác nhờ Thuốc Trắng nếu cô gái truyền đạo kì lạ Misaki không xuất hiện. Cô hứa giúp cậu thoát khỏi kiếp sống hikikomori và bắt cậu kí một hợp đồng. Cùng nhau, họ làm những điều tưởng như vô nghĩa, ví như mỗi tối ra công viên ngồi nghe cô thuyết giảng, ví như lang thang vào thành phố cả ngày trời chẳng làm được gì cả. Cho đến một ngày, Sato nhận ra Misaki không phải người không có nỗi đau, rằng không chỉ bản thân mình bất lực với cuộc đời...

Sato Tatsuhiro, hai mươi hai tuổi, bốn năm làm hikikomori, thất nghiệp, chìm đắm trong thế giới ảo

Nếu hỏi điểm đặc sắc nhất của tác phẩm là gì, chính là việc tác giả dùng ngôi nhân xưng thứ nhất. Cái cách mà nhân vật kể về cuộc đời mình bằng giọng văn lúc giễu nhại, lúc tủi phận, lúc đau đớn, lúc khát khao khiến người ta hiểu và cảm được một hikikomori sống như thế nào, đau khổ như thế nào. Trong Sato, ta thấy thấp thoáng bóng hình tác giả, bởi ông thừa nhận bản thân không thể không đưa những lát cắt cuộc sống của chính mình vào câu chuyện, bởi ông là người trong cuộc. Tatsuhiko từng trải lòng trong lời bạt thứ nhất : “Một tên hikikomori đích thực viết tiểu thuyết về hikikomori thì mọi chuyện sẽ thành ra là sao?”.

/banner

Một cuốn sách cần nhiều kiên nhẫn, cảm thông để đọc

Lúc đầu, có lẽ bạn sẽ không thích Sato, độc giả chúng ta cũng là một phần của xã hội không ưa thích những người như Sato. Bạn sẽ cảm thấy cậu ta thảm hại, ấu trĩ và hoang tưởng, nhưng dần dà, bạn sẽ thấy thương hại, rồi mới đến cảm thông. Hikikomori của Tatsuhiko không phải mắc kẹt trong căn phòng kín với thế giới ảo, mà bị giam cầm trong trí óc, bị đánh gục bởi sự tự ti của chính mình.

Misaki, Sato, Yamazaki, những con người ấy, họ đều có khuyết điểm, đều có những bí mật, họ luôn cố gắng tự mình thoát ra nhưng không thể. Chính vì thế họ cần những bàn tay nắm lấy họ, kéo họ ra khỏi vũng lầy tăm tối của cô đơn và hoang tưởng. Misaki giúp đỡ Sato hay là đang tìm cách cứu rỗi chính mình? Sato ngăn Misaki tự sát là cứu cô hay đồng thời cứu cả linh hồn đang rệu rã của mình? Họ là những kẻ đứng bên rìa xã hội, cố gắng cùng nhau trên bước đường tái hòa nhập.

Chào mừng đến với N.H.K nổi tiếng vì nó chân thật, thẳng thắn và táo bạo. (Ảnh: An Thuỷ)

Sato không chỉ là hikikomori, mà còn là một lolicon, một Humbert Humbert của thế kỉ XXI. Cậu ta đôi lúc có những suy nghĩ và hành động khác thường đến điên loạn, đến quái dị, nhưng tất thảy đều là hệ quả của một hố sâu tuyệt vọng khổng lồ mà cậu đang chìm trong đó. Một tác phẩm đầy ắp những bức bối, những nỗ lực bất thành, và các nhân vật của chúng ta chỉ tìm thấy hy vọng ở phút cuối cùng, khi họ nhận ra họ cần nhau và có thể giúp đỡ nhau, khi Misaki và Sato kí thêm một bản hợp đồng khác “Chào mừng đến với N.H.K – Nippon Hitojichi Kokankai”- Câu lạc bộ những người trao đổi niềm tin.

Nhưng tất cả chỉ mới là khởi đầu, Tatsuhiko không cho chúng ta biết họ có thực sự tái hòa nhập được với xã hội hay không, ông chỉ vẽ cho ta một hy vọng, khơi lên một sự nhẹ nhõm khi nhìn những con người bước ra khỏi bóng tối.

Đây là một cuốn sách nếu bạn không kiên nhẫn một chút, bạn sẽ cảm thấy nó nhàm chán và chẳng đáng đọc. Nhưng hãy đặt mình vào hoàn cảnh của nhân vật, hãy kiên nhẫn dõi theo cuộc hành trình đầy dằn vặt của Sato mà cảm thông hơn với những con người không tìm được chỗ đứng trong xã hội. Cuốn sách này ra đời đã hơn mười năm, hôm nay chúng ta đã đưa được nhiều hikikomori tái hòa nhập với cộng đồng, chúng ta đã cố gắng để sống cuộc đời lạc quan và ý nghĩa hơn, nhưng vấn đề nó đặt ra sẽ còn trường tồn với thời gian. Hikikomori không chỉ ở Nhật Bản, họ có thể ở mọi nơi trên thế giới, và mỗi chúng ta đều tiềm ẩn một nguy cơ trở thành hikikomori nhất định. Điều quan trọng nhất là luôn nỗ lực, luôn hướng về tương lai, con người có thể chiến thắng những khoảnh khắc tuyệt vọng nhất.

An Thuỷ/ kilala.vn