Mọi bệnh tật trên đời (trừ ốm tương tư) khi tắm nước khoáng nóng (Onsen) ở Kusatsu đều khỏi, quan niệm có từ gần ngàn năm nay của người Nhật vẫn còn nguyên giá trị. Trong chuyến đến Nhật Bản lần này, tôi quyết định tìm đến nguồn “nước thiêng” ấy ở tỉnh Gunma, cách Tokyo hơn 2 giờ đi tàu với lộ trình gần 200km. 

Những mảng màu kỳ lạ được tạo nên do khoáng chất bám trên vách đá gọi là “hoa nước khoáng nóng” (Yu-no-hana), đây là một loại muối thiên nhiên, được thu gom và bày bán tại các quầy lưu niệm để du khách có thể đem pha loãng trong nước và tắm Onsen tại nhà.

Với người Nhật Bản, nguồn nước khoáng nóng tuyệt hảo như Kusatsu có thể thay thế vai trò của một bác sĩ, điều đó cũng lý giải vì sao người Kusatsu luôn tự hào rằng "nguồn nước khoáng nóng của họ có thể trị mọi bệnh tật"

Thị trấn Onsen

Kusatsu là một thị trấn nhỏ ở cao độ 1.200m với khoảng hơn 7.000 dân, được bao quanh bởi ba ngọn núi lửa là Shirane (2.160m), Tengu (1.385m) và Motoshirane (2.171m). Địa hình của thị trấn Kusatsu thấp hơn các đỉnh núi lửa đang âm ỉ hoạt động đã tạo nên lợi thế về nguồn nước khoáng nóng dồi dào, hình thành nên một thị trấn Onsen với hơn 200 điểm tắm nước khoáng nóng thu hút trung bình 3 triệu lượt du khách hàng năm. 

Khi ra khỏi xe ở bến trung tâm, tôi cùng các du khách đi cùng đều cảm nhận một mùi ngai ngái khó chịu vương nặng trong không khí mà không hiểu cơ sự, cho đến khi xuống khỏi đoạn dốc cao dẫn lối ra một khoảng không rộng lớn – cũng là trung tâm thị trấn Kusatsu, nhìn từng đụn khói bốc lên không ngớt bên hồ nước khoáng nóng, lúc ấy mọi người mới nhận ra thứ mùi nặng đầu kia chính là mùi lưu huỳnh, và hồ nước đang phun nước nóng sùng sục ấy là Yubatake – suối khoáng nóng lộ thiên lớn nhất ở Kusatsu với lưu lượng trung bình 4.040 lít/phút. 

Nơi nghỉ dưỡng của các Samurai

Sử chép lại rằng vào thế kỷ 12, vị tướng quân đầu tiên của thời Mạc phủ Kamakura (1192 – 1333) là Minamoto Yoritomo trong lúc truy đuổi các chiến binh của dòng tộc Taira đã đến Kusatsu và tắm nước nóng tại Yubatake năm 1193. Phiến đá Ngự Tọa Thạch (Gozaishi) mà tướng quân Minamoto ngồi nay vẫn còn ở Yubatake. Từ sau đó, đến thời kỳ Sengoku (1467 – 1603), nguồn nước khoáng nóng ở Kusatsu đã trở nên phổ biến, đặc biệt trong giới võ sĩ đạo (Samurai). Kusatsu trở thành một khu nghỉ dưỡng nổi tiếng để các võ sĩ dưỡng thương. Đến thời kỳ Edo (1603 – 1868), Kusatsu ngày càng phát triển mạnh khi nguồn nước khoáng nóng được phát hiện có khả năng chữa các chứng bệnh hoa liễu đang lây lan rất nhanh mà y học cổ truyền phải rất vất vả mới chế ngự được. Kể từ đó, suối khoáng nóng Kusatsu trở thành một địa danh nổi tiếng khắp Nhật Bản cho đến tận ngày nay. 

Nguồn nước khoáng nóng ở thị trấn Kusatsu chứa các hoạt chất đậm tính axit, lưu huỳnh, nhôm sunfat và clorua, có khả năng điều trị tốt các chứng bệnh về da, ngoại thần kinh, chứng đau cơ khớp, làm tan các vết bầm tím, chứng mệt mỏi mãn tính, bệnh phụ nữ, chứng cao huyết áp, xơ cứng động mạch... Nhiều cuộc thí nghiệm cho thấy khuẩn E-coli - loài vi khuẩn ký sinh trong đường ruột, chỉ tồn tại chưa đến một phút trong nguồn nước khoáng nóng tự nhiên ở Kusatsu, và hầu hết các loài khuẩn và nấm khác cũng không thể sống trong môi trường này. 

Phong cách Onsen Kusatsu

Một điểm đặc biệt khác khiến Kusatsu nổi tiếng, đó chính là nhiệt độ của nguồn nước ở mức trung bình từ 51 – 94 độ C. Toàn thị trấn đều sử dụng nguồn nước nguyên chất từ tự nhiên chứ không qua công đoạn làm nóng, pha loãng hay điều chỉnh như các điểm Onsen khác. Vì nguồn nước quá nóng, người dân Kusatsu đã nghĩ ra hai phong cách Onsen khác biệt có từ thời kỳ Edo. Đó là cách dẫn nước nóng vào bể chứa để nguội dần gọi là Jikan-yu (tắm hẹn giờ). Cách thứ hai là làm nguội bằng tác động hay còn gọi là Yumomi (đập nước).  

Trong quá trình làm nguội nước theo phong cách Yumomi, những bài dân ca, những điệu múa gắn liền với hoạt động Onsen đã ra đời, tồn tại từ thời kỳ Edo và lưu truyền đến ngày nay. Chẳng hạn như câu hát của những người phụ nữ trong trang phục truyền thống trình diễn các thao tác làm nguội nước ở Netsu no Yu:

 “Kusatsu yoi toko, ichido wa oide” 
(Hãy đến Kusatsu một lần trong đời, bởi đó là nơi tuyệt vời dành cho bạn)  

Nguyễn Đình / kilala.vn