Japan Guide“Điệu luân vũ của các kỵ sĩ máy” – video nghệ thuật của nghệ sĩ Nguyễn Trần Ưu Đàm nêu phản ứng trước sự tràn ngập xe máy nơi đô thị, những thước phim không tiếng động tạo hiệu ứng thị giác mạnh của nhiếp ảnh gia Thư Trần,... là những trình diễn hấp dẫn tại buổi ra mắt dự án Trạm ẩn/hiện Châu Á do Japan Foundation và Nhà ga số không (Ga0) đồng tổ chức với mục đích khuyến khích sự phát triển về văn hoá nghệ thuật tại Việt Nam và các quốc gia Châu Á.
Là một trong số rất ít dự án nghệ thuật mang tính liên kết ở cấp độ châu lục và được thực hiện bởi không gian nghệ thuật độc lập địa phương, Trạm ẩn/hiện Châu Á (Asian In/VISIBLE Station - AIS) hình thành dựa trên ý tưởng cốt lõi là sự đối lập ẩn – hiện, một khả năng “hiển thị trong tàng hình” của thực hành văn hoá nghệ thuật đương đại mà nói như những người thiết lập dự án: “Mỗi hoạt động nghệ thuật, dù hiện hình, đều luôn mở ra những khả năng, những cuộc đối thoại vô hình, ngầm giấu và không hồi kết”. Từ đó, các nghệ sĩ không ngừng sáng tạo, hợp tác, mở rộng các sự kiện và phương thức thể hiện nghệ thuật theo mong muốn.
Với cương vị là nhà tài trợ cho các hoạt động của dự án, ông Masaya Shimoyama - Giám đốc điều hành Japan Foundation khu vực Châu Á chia sẻ: “Tôi muốn nhấn mạnh việc trao đổi văn hóa, nghệ thuật mà chúng tôi hỗ trợ, không chỉ nhắm đến các thành phố lớn, mà còn nhân rộng đến các vùng sâu xa hơn, các dự án mang nhiệm vụ kết nối từ các thành phố trung tâm, và những khu vực phụ trợ khác. Thông qua kinh nghiệm và hoạt động của Ga0, chúng tôi hy vọng dự án sẽ tạo thành điểm kết nối tốt hơn nữa cho các nghệ sĩ trong khu vực với nhau”.
Masaya Shimoyama - Giám đốc điều hành Japan Foundation khu vực Châu Á, gặp gỡ các nghệ sĩ trong lễ ra mắt Trạm ẩn/hiện Châu Á tại Cà phê Thứ Bảy. Ảnh: Thiên Ý.
Nozomu Ogawa - Giám đốc Trung tâm nghệ thuật Tiếp diễn (Art Center Ongoing), giới thiệu về trung tâm của mình đến nghệ sĩ Việt. Ảnh: Thiên Ý.
Hoạt động của AIS dựa trên nền chính là không gian nghệ thuật Ga0, được hiểu đơn giản như một nhà ga, có người đến – đi, và họ là những nghệ sĩ miệt mài với công việc sáng tạo, đồng thời Ga0 đóng vai trò điều phối, nối kết mạng lưới nghệ sĩ, giám tuyển, các tổ chức và không gian nghệ thuật trong nước và Châu Á. Giám đốc nghệ thuật Nguyễn Như Huy – sáng lập viên của Ga0 chia sẻ: “Ga0 chỉ là một trạm trung chuyển, kết quả nhận được giữa đầu vào và đầu ra ở Ga0 không thay đổi. Và ở trạm trung chuyển này, tôi khuyến khích mọi người không nên yêu nghệ thuật, vì nghệ thuật là thứ không phải để yêu, mà là để thức tỉnh. Nghệ thuật không hiện hữu cụ thể, rõ ràng và chi tiết như bàn, ghế, nhà cửa. Tôi ví dụ về cơn mưa, tôi không yêu cơn mưa khi bị nước mưa làm ướt, nhưng hình ảnh mưa rơi dễ đem lại nhiều cảm xúc khác biệt. Do vậy nghệ sĩ khi làm nghệ thuật không nhất thiết phải yêu nghệ thuật mà vẫn có thể làm nghệ thuật. Là người giám tuyển cho dự án, khi các nghệ sĩ đồng hành cùng dự án này, cái chính tôi chọn là tiềm năng để làm điều gì đó khác biệt, tiềm năng là cái đang ẩn, đang vô hình trong con người nghệ sĩ”.
Dự án AIS khởi đầu từ 2016 và kết thúc vào 2018, trong giai đoạn đầu các hoạt động nghệ thuật sẽ tập trung ở khu vực TP.HCM và tiếp đến là Hà Nội, Huế,... AIS được kỳ vọng sẽ tạo luồng sinh khí mới để nghệ sĩ trong nước và quốc tế có cơ hội phát triển ý tưởng, thỏa chí sáng tạo một cách tự do.
Các “kỵ sĩ máy” trong không gian đô thị của nghệ sĩ Ưu Đàm (ảnh tư liệu Ga0)
