Japan GuideLịch sử của Cosplay
"Cosplay" là từ tiếng Anh do người Nhật sáng tạo ra, là sự kết hợp của hai từ “costume” (trang phục) và “role play” (hoá thân), được viết là "コスプレ" (kosupure) trong tiếng Nhật. Cosplay dùng để chỉ việc người hâm mộ một sản phẩm văn hoá nghệ thuật nào đó hoá trang và mô phỏng điệu bộ, phong cách của nhân vật mà mình yêu thích. Nguồn cảm hứng lớn nhất cho Cosplay là truyện tranh, hoạt hình, phim ảnh, tiểu thuyết, trò chơi điện tử, hoặc có thể là cả ca sĩ, nghệ sĩ.
Từ những năm 60 của thế kỷ trước, tại các World Science Fiction Convention (WorldCon, Lễ hội Khoa học viễn tưởng) ở trời Tây đã xuất hiện những người ăn mặc đóng giả nhân vật trong các tác phẩm hư cấu, gọi là tiết mục masquerade. Nobuyuki Takahashi của Studio Hard sau khi trải nghiệm lễ hội vào năm 1984 tại Los Angeles đã viết một bài báo cho tờ My Anime miêu tả lại sự kiện đặc sắc này. Đề cập đến sự kiện này, ông đã tạo ra một thuật ngữ mới, dùng cách thông thường của người Nhật là lấy âm tiết đầu của các từ hiện có để ghép thành từ mới, thế là “cos” (コス) của “costume” gộp với “play” (プレ) trở thành “Cosplay” (コスプレ).
Masquerade du nhập vào Nhật Bản từ thập niên 70, và bài báo của Nobuyuki đã thổi bùng trào lưu này tại xứ sở anh đào. Thuật ngữ Cosplay do ông đề xuất mất 1-2 năm mới trở nên phổ biến trong cộng đồng những người thường xuyên tham gia các lễ hội. Đến thập niên 90, nhờ sự phát triển mạnh mẽ của truyền hình và tạp chí, trào lưu Cosplay phát triển càng mạnh mẽ, từ “Cosplay” cũng được đông đảo người Nhật công nhận và sử dụng. Trào lưu masquerade trước đây dần tàn lụi, nhưng Cosplay lại ngày càng phát triển và từ Nhật Bản bắt đầu lan rộng ra quốc tế.
Không chỉ là thú vui mà còn là một môn nghệ thuật
Cosplay không đơn giản chỉ là hoá trang, nó tái hiện các nhân vật yêu thích một cách có hồn. Những Cosplayer (người Cosplay) chuyên nghiệp phải chú ý đến cả dáng bộ, cử chỉ, hành động sao cho người ta nhìn thấy ngay được điểm đặc trưng của nhân vật đó. Đôi lúc, Cosplay còn kiến tạo cả tình huống, tiểu cảnh để nhân vật mình hoá thân xuất hiện thật ấn tượng. Ngoài Cosplayer tự do, có không ít người tụ họp thành nhóm hội để luyện tập và biểu diễn cùng nhau.
Trang phục Cosplay rất đa dạng và phong phú, từ đơn giản đến phức tạp đều có đủ. Nhiều người thích tự chế tạo trang phục cho màn Cosplay của mình – một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và sức sáng tạo rất lớn. Nhiều người khác lại thích sử dụng trang phục có sẵn vì sự tiện lợi. Do Cosplay ngày càng phát triển, những nhân vật phổ biến đều có set trang phục đầy đủ được bán trên các trang web thương mại hay cửa hàng. Hẳn nhiên, Cosplayer sẽ phải làm cho màn hoá thân của mình thêm sống động bằng trang điểm, đạo cụ, làm tóc và trong một số trường hợp là điều chỉnh cả cơ thể (tăng giảm cân nặng, luyện tập thể hình) cho phù hợp với nhân vật.
Ngày nay, Cosplay là một hoạt động phổ biến ở các lễ hội văn hoá lẫn các khu phố nhộn nhịp, có nhiều cuộc thi Cosplay được tổ chức trên khắp thế giới và các Cosplayer chuyên nghiệp còn có thể trở thành người mẫu ảnh, được xem như người nổi tiếng và có lượng người hâm mộ riêng. Không chỉ là một trào lưu, nó đã trở thành nét văn hoá nổi bật trong cộng đồng đam mê phim, sách, nhạc nói chung và quan tâm nền công nghiệp 2D Nhật Bản nói riêng.
Xem thêm:Thiên đường của Otaku ở Nhật Bản (P1): Akihabara
Các phong cách Cosplay thường gặp
Trong muôn hình vạn trạng nguồn cảm hứng cho các Cosplayer, dễ thấy có những phong cách phổ biến được ưa chuộng. Nhiều lúc, hình tượng Cosplay không hẳn là một nhân vật cụ thể, nhưng việc Cosplay này vẫn khác với hóa trang đơn thuần cho các lễ hội như Halloween hay Giáng Sinh vì người Cosplay thường phải “nhập vai” cả phong thái, cử chỉ sao cho thể hiện gần sát với hình tượng gốc nhất.
Cosplay nhân vật trong anime, manga
Đây chắc hẳn là phong cách quen thuộc và phổ biến nhất mỗi khi nghĩ đến Cosplay. Chọn một nhân vật yêu thích và chuẩn bị trang phục, trang điểm sao cho tương đồng với nhân vật đó, Cosplayer càng khiến người xem cảm thấy “như bước ra từ nguyên tác” thì càng được đánh giá cao.
Phong cách Lolita
Lolitalà một phong cách thời trang nổi bật tại Nhật Bản. Cosplay thành một Lolita nghĩa là phải đầu tư những bộ trang phục theo phong cách thời Victoria, thể hiện một hình ảnh ngọt ngào, dễ thương mà không kém phần quyến rũ và cuốn hút. Do trang phục theo phong cách này khá đắt đỏ nên việc Cosplay Lolita thường khá tốn kém.
Phong cách nữ sinh
Khoác lên người bộ đồng phục học sinh thường khiến người ta có cảm giác như trở về thời thanh xuân tươi trẻ, chính vì thế kiểu Cosplay nữ sinh nói riêng khá được ưa chuộng tại Nhật Bản.
Phong cách hầu gái
Hình tượng những cô hầu gái (hoặc mở rộng hơn là thư ký, người làm dịch vụ,…) thường được xem là dễ thương và có nét quyến rũ riêng, cũng là một hình ảnh phổ biến để Cosplay. Tuy nhiên, kiểu Cosplay này cần được thể hiện khéo léo bởi ranh giới giữa gợi cảm, cuốn hút và phản cảm là khá mong manh.
Phong cách Miko
Miko (巫女) là những vu nữ ở các đền thờ Nhật Bản. Hình ảnh các vu nữ trong quần Hakama đỏ và áo Kosode trắng (một dạng áo tiền thân của Kimono) vừa thuần khiết vừa bí ẩn luôn là một trong những hình tượng cuốn hút nhất Nhật Bản, nên cũng trở thành phong cách Cosplay được ưa chuộng.
Các phương thức để Cosplay độc đáo hơn
Cosplay là một lĩnh vực rất rộng lớn và đa dạng, kích thích trí sáng tạo của người tham gia để cho ra một hình ảnh ấn tượng nhất, nên hẳn nhiên nó sẽ không dừng lại ở việc chỉ tái hiện y hệt nhân vật từ tác phẩm gốc. Tại các sự kiện có hoạt động Cosplay, bạn sẽ thấy thường có 5 phương thức chính giúp các Cosplayer ghi dấu ấn cho riêng mình.
Genderbend
Đây là một kiểu Cosplay khá phổ biến, Cosplayer sẽ tái hiện nhân vật với giới tính đối lập. Ví dụ đơn giản, nếu nhân vật gốc là nam, Cosplayer sẽ tưởng tượng nếu nhân vật ấy là nữ thì sẽ có diện mạo như thế nào và tái hiện hình ảnh đó. Còn trong trường hợp Cosplayer có giới tính khác với nhân vật hoá trang theo đúng diện mạo gốc của nhân vật đó, hay bản thân nhân vật là “nữ giả nam” hoặc “nam giả nữ” đều không được xem là “genderbend” mà chỉ là Cosplay bình thường.
Nhân hoá
Các nhân vật trong sản phẩm giải trí, trong nhiều trường hợp, có thể không phải con người mà là sinh vật tưởng tượng hay thậm chí đồ vật. Những Cosplayer yêu mến các nhân vật này sẽ “nhân hoá” nhân vật bằng trí tưởng tượng của mình để đem đến một diện mạo đặc sắc.
Lấy cảm hứng từ fanart
Fanart là những sản phẩm hội hoạ do người hâm mộ sáng tạo dựa trên hình tượng gốc. Rất nhiều bức fanart rất đẹp và độc đáo đã trở nên nổi tiếng trong cộng đồng người hâm mộ và trở thành nguồn cảm hứng cho các Cosplayer mô phỏng theo.
Mash-Up
Đúng như tên gọi mash-up có nghĩa là “hoà trộn”, các Cosplayer không chỉ dừng lại ở việc Cosplay một nhân vật mà có thể kết hợp đặc điểm của hai hay nhiều nhân vật vào một tạo hình, nhất là trong trường hợp họ có nhiều hơn một nhân vật yêu thích. Họ kết hợp màu sắc, trang phục, đặc điểm nổi bật của mỗi nhân vật để tạo nên một hình ảnh gợi nhớ đến tất cả các nhân vật ấy.
Alternative Universe (AU)
AU là viết tắt cho Alternative Universe tức “vũ trụ song song”. Nếu công chúa Disney đến học viện phép thuật trong Harry Potter sẽ thế nào? Bạn hoàn toàn có thể tái hiện ý tưởng đó qua việc Cosplay. Phương thức này tạo nên những nhân vật thú vị trong bối cảnh thú vị và là nguồn cảm hứng cho không ít fanfic trên khắp thế giới.
kilala.vn
