Nhật Bản có chi phí làm đám tang cao nhất thế giới

Theo những con số thống kê, Nhật Bản hiện đang là quốc gia có chi phí làm đám tang cực kỳ đắt đỏ. Chi phí trung bình để tổ chức một tang lễ tại đây có khi lên đến hơn 2 triệu yên (khoảng 5 trăm triệu đồng).

Năm 2010, học giả Shimada Hiromi đã viết một quyển sách có tên "Tôi không cần đám tang" và nó trở thành cuốn sách bán chạy nhất với 300.000 bản in. Quyển sách này đã ảnh hưởng rất lớn tới tư tưởng của người dân Nhật Bản về vấn đề tổ chức tang lễ.

Chi phí trung bình của một đám tang

Vào thời điểm ông Shimada viết quyển sách này, các hình thức tang lễ mới đang ngày càng phổ biến như “lễ tang trực tiếp” hay “lễ tang gia đình”...

Trong cuốn sách, ông Shimada chỉ ra rằng chi phí tang lễ trung bình ở Nhật là 2,31 triệu yên (~514 triệu đồng), cao hơn rất nhiều so với chi phí tang lễ ở các nước khác. Chẳng hạn như ở Mỹ, người ta chỉ tốn khoảng 444.000 yên cho tang lễ, ở Hàn Quốc là 373.000 yên, 198.000 yên ở Đức và 123.000 yên ở Anh. 

Trong thời kỳ kinh tế bong bóng, những đám tang hào nhoáng tốn kém tiền bạc đã trở thành đề tài bàn tán của xã hội. Các loại chi phí như tiền pháp danh (pháp danh do nhà sư đặt cho người chết) và tiền lễ vật cao cũng trở thành một vấn đề xã hội.

Một hiện tượng mới xảy ra trong thời kỳ đó là người ta từ bỏ việc mua nhà để ở khi còn sống vì giá đất tăng chóng mặt. Thay vào đó, nhiều người tìm đến những nghĩa địa ở ngoại ô để kiếm “chỗ nghỉ” sau khi chết.

Ngay cả khi bong bóng vỡ, chi phí tang lễ cũng không vì vậy mà giảm xuống. Tuy nhiên, nhờ vào những hình thức tang lễ mới trong những năm gần đây, việc chi tiền cho tang lễ trở nên thoải mái hơn ngày xưa. 

Các hình thức tang lễ mới ở Nhật

Tang lễ gia đình (tang lễ bí mật) - 家族葬 (密葬)

Cả “đám tang gia đình” và “đám tang bí mật” đều là những đám tang chủ yếu do họ hàng hay người thân ruột thịt thực hiện. Với trường hợp “đám tang bí mật”, tang lễ được tổ chức bởi người thân và họ hàng. Sau đó, họ mời nhiều người khác cùng tham dự nghi thức chôn cất.

Còn “đám tang gia đình” là tang lễ được tổ chức với một số ít người tham dự như người nhà, bạn bè thân thiết... Trong bầu không khí tĩnh lặng, người thân và bạn bè của người đã khuất có thể chậm rãi nói lời từ biệt với người quá cố. Chi phí trung bình cho tang lễ gia đình ở mức khoảng 964.000 yên. Trong số đó, chi phí ăn uống và tiền lễ vật có thay đổi tùy theo số lượng người đưa tang. 

Tang lễ một ngày - 一日葬

Tang lễ một ngày là hình thức tang lễ mới xuất hiện trong những năm gần đây, chỉ tổ chức lễ tiễn đưa trong một ngày. Tang lễ chủ yếu chỉ mời những người có quan hệ thân thiết với người đã khuất. Vì thời gian tổ chức đám tang ngắn ngủi nên gánh nặng cho tang quyến, đặc biệt là những người cao tuổi cũng nhẹ đi khá nhiều. Ngoài ra, khi thực hiện hình thức tang lễ này có thể giảm bớt nhiều chi phí.

Tùy thuộc vào khu vực chôn cất, tôn giáo, số người tham dự... mà chi phí dành cho tang lễ một ngày dao động trong khoảng từ 400.000 - 600.000 yên. Số tiền này bao gồm chi phí vận chuyển và đặt xác; phí sử dụng nhà tang lễ; phí mua các vật dụng liên quan như bộ bàn thờ, hoa, quan tài,...; chi phí ăn uống giải trí; chi phí dành cho nhân viên tang lễ...

Lễ tang trực tiếp (lễ hỏa táng) - 直葬（火葬式）

Đám tang trực tiếp là một phương pháp mai táng có ý nghĩa đặc biệt đối với những người không có khả năng thực hiện tang lễ và những người không muốn tạo gánh nặng cho những người ở lại trong gia đình. Việc tổ chức tang lễ không chịu ràng buộc của pháp luật, vì vậy nhiều người bỏ qua nghi thức tiễn đưa mà thực hiện trực tiếp việc chôn cất.

Tuy nhiên, dù không tổ chức đưa tiễn nhưng các bước như đưa người đã khuất đến nơi chôn cất, chuẩn bị quan tài, nộp giấy khai tử, xin phép mai táng... đều cần đến công ty tang lễ thu xếp lo liệu. Trong trường hợp này, việc chôn cất chỉ do người thân trong nhà đứng ra làm. Tuy nhiên, gia quyến vẫn có thể nhờ thầy cúng niệm kinh lúc chôn cất. 

Chi phí đối với việc chôn cất trực tiếp chỉ trong khoảng 100.000 yên. Khoảng tiền này bao gồm chi phí vận chuyển quan tài, hũ đựng tro cốt, hỏa táng... Trong số này không bao gồm chi phí mai táng vì có sự khác nhau giữa các khu chôn cất. Lệ phí mai táng hầu hết đều miễn phí cho người dân hoặc chỉ mất khoảng 10.000 yên tùy thành phố (trong trường hợp khu chôn cất được vận hành bởi chính quyền địa phương). Đối với những khu chôn cất tư nhân như ở Tokyo, phí mai táng khoảng 60.000 yên. 

Tổ chức một đám tang với giá 0 yên?

Ngày nay, quan tài và bình đựng tro cốt được rao bán rộng rãi trên các trang web mua sắm trực tuyến. Một chiếc quan tài có giá khoảng 30.000 yên và một bình đựng tro cốt có giá khoảng 3.000 yên. Nếu chở thi thể đi chôn bằng ô tô riêng, chi phí mai táng sẽ tiết kiệm được một khoảng. Ở Nhật Bản, người ta không cần xin phép để vận chuyển xác. Trong Bảo hiểm y tế Nhật, có một khoản tiền 50.000 yên được trả xem như phí mai táng. Điều này đồng nghĩa với việc bạn có thể tổ chức tang lễ với giá 0 yên khi chôn cất trực tiếp.

Tuy nhiên, một số khu mai táng tư nhân (như ở Tokyo) có hợp đồng với công ty tổ chức tang lễ cụ thể, nếu không thông qua công ty đó thì sẽ không được chôn cất. Khi còn là chủ tịch “Hội bảo vệ quyền tự do tang lễ”, ông Shimada đã chủ trương hình thức “đám tang 0 yên”. Sau khi hỏa táng, người ta không mang tro cốt về nhà mà gửi luôn ở đấy. Nếu như vậy, gia quyến sẽ không cần phải tốn chi phí xây mộ phần.

kilala.vn