Marie Kondo và Momo: Hình tượng tốt và xấu của văn hoá Nhật

Mạng xã hội của Nhật Bản năm 2019 gắn với hai gương mặt nổi bật: Một bên là “thánh dọn dẹp” gây sốt cộng đồng mạng Marie Kondo, bên còn lại là hình nộm có khuôn mặt đáng sợ Momo – một hình tượng ghê rợn đang lan truyền trên mạng xã hội.

Phải nói rằng hai hình ảnh hoàn toàn đối lập, khi Kondo khuyến khích người xem giảm thiểu những đồ đạc không cần thiết, thì Momo nổi lên trong cộng đồng Youtube xui khiến những đứa trẻ tấn công cha mẹ hoặc tự làm hại chính mình. Thế nhưng Kondo và Momo vẫn có điểm chung: xuất phát từ Nhật Bản, đại diện tiêu biểu cho sự phát triển của nền văn hóa đại chúng năm 2019 (dù nói đúng hơn Momo được sản sinh từ mặt tối của Internet).

Kondo và Momo đều là hai cái tên ghi danh thành công vào nền văn hóa đại chúng toàn cầu, có nhiều điểm tương đồng. Mỗi hiện tượng mạng cho thấy cách thu hút sự chú ý: Cái gì làm người ta bối rối, khó hiểu sẽ thành công.

Thật bất ngờ là Kondo và công thức “KonMari”của chính cô phủ sóng khắp mọi nơi, sau khi Netflix cho ra mắt với công chúng chương trình truyền hình “Dọn dẹp cùng Marie Kondo”. "Dọn dẹp sẽ giúp bạn cải thiện cuộc sống" - triết lí này này giúp cô trở thành một ngôi sao, xuất hiện trên hàng trăm bài báo và cả trên thảm đỏ Oscars. 

Trong khi đó Momo, giống như Kondo, vốn là một tác phẩm nghệ thuật được tạo ra bởi Keisuke Aiso đã xuất hiện trong một triển lãm tại Nhật. Thế nhưng, hình ảnh này đã bị nhiều người có mục đích xấu tạo thành một hình ảnh lồng ghép trên Youtube, xúi giục trẻ em làm những hoạt động phi đạo đức.  

Các ngôi sao nổi tiếng như là Kim Kardashian, nhiều trang web và kênh truyền hình đã yêu cầu Youtube gỡ bỏ trò "Thử thách Momo".

Hình ảnh Kondo và Momo thu hút được nhiều sự chú ý vì ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông, mạng xã hội đang phát triển. Và sự khó hiểu, vốn là phong cách của người Nhật, là nguyên nhân khiến sự tò mò tăng cao, đẩy sự nổi tiếng của Kondo và Momo cao hơn. Đặc biệt là trường hợp của Kondo, cô đã  truyền cảm hứng khi đưa giá trị của Thần đạo ngay cả khi... lau dọn nhà bếp,

Dù hai hiện tượng này có còn giữ nguyên sức hút vào năm 2019 hay mờ nhạt đi chăng nữa, đó vẫn là hai cái tên hiếm hoi của văn hoá Nhật tác động lớn đến toàn cầu. 

kilala.vn