Sữa tươi, sữa bột và sự phát triển của trẻ

Sữa tươi và sữa bột có giống nhau?

Sữa bột

Sữa bột còn được biết đến với tên gọi là sữa công thức (フォーミュラミルク/ベビー粉ミルク). Là sữa tươi đã trải qua công nghệ xử lý, chuyển hóa sữa ở dạng nước thành dạng bột để dễ bảo quản, mang đi và có hạn sử dụng lâu hơn sữa tươi. Sữa bột có các thành phần dinh dưỡng đầy đủ, bổ sung tốt các dinh dưỡng cần thiết cho trẻ. Do mỗi giai đoạn phát triển của trẻ có các nhu cầu khác nhau về chất dinh dưỡng nên sữa bột thường được phân loại theo độ tuổi. Ngoài ra, sữa bột cũng được sản xuất đa dạng dựa trên thể trạng và nhu cầu người dùng, chẳng hạn như sữa bột dành cho trẻ bị dị ứng với đạm bò hay còi xương,... Trong giai đoạn sơ sinh, các bé có thể uống dặm sữa bột bên cạnh sữa mẹ.

Sữa tươi

Sữa tươi (牛乳) được chế biến từ sữa tươi nguyên liệu, thường sẽ không thêm hoặc bớt các thành phần nào khác. Do không phải trải qua quá trình gia nhiệt thành bột, sữa tươi vẫn giữ được độ tươi mới và thành phần dinh dưỡng tự nhiên vốn có. Sữa tươi được bán trên thị trường hiện nay được tách bớt béo hoặc có thể bổ sung thêm các thành phần, vi chất đặc biệt khác. Loại sữa này còn có một tên gọi khác là: sữa hoàn nguyên. Tuy nhiên, do trải qua quá trình xử lý nhiệt và thời gian bảo quản kéo dài, lượng dưỡng chất tự nhiên có trong sữa hoàn nguyên có thể bị hao hụt.

Sữa nào thì tốt hơn?

Cả sữa tươi và sữa bột đều cung cấp dinh dưỡng và được xem là “nguồn thức ăn” không thể thiếu đối với trẻ trong giai đoạn từ 0 đến 6 tuổi. Tuy nhiên, các mẹ cần cân nhắc những điều sau khi sử dụng sữa cho con mình:

- Theo khuyến cáo từ những chuyên gia dinh dưỡng, trẻ dưới 12 tháng tuổi không nên uống sữa tươi. Nguyên nhân chủ yếu do thành phần sữa tươi có chứa đường lactose và hệ tiêu hóa còn non yếu của trẻ dưới 12 tháng tuổi chưa thể xử lý được loại đường này. Trong giai đoạn đầu, sữa mẹ là sự lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trường hợp mẹ không đủ sữa để cung cấp cho con thì có thể bổ sung sữa bột phù hợp theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Trẻ trên 12 tháng tuổi có thể uống được cả sữa bột và sữa tươi. Trong giai đoạn phát triển cả về trí não lẫn thể trạng, cho trẻ uống sữa sẽ bổ sung kịp thời những thành phần, dưỡng chất cần thiết.

Uống sữa có thực sự cần thiết?

Việc cho trẻ uống sữa nhìn chung là một điều tương đối tốt bởi nó góp phần vào việc phát triển thể trạng cho trẻ. Trên thế giới, chương trình Sữa học đường đã được tổ chức FAO (Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Thế giới) khởi xướng từ rất sớm. Tính đến nay, chương trình Sữa học đường đã được triển khai khoảng 100 năm tại các nước phát triển và khoảng 50 năm tại các nước đang phát triển. Ở Nhật, kể từ năm 1954, Luật Bữa ăn học đường được ban hành với nội dung chính là: trẻ được uống 2 ly sữa tươi trong bữa ăn chính và ăn phụ. Điều Luật này đã góp phần quan trọng tạo ra những thay đổi tích cực về thể trạng cho thế hệ mới ở quốc gia này. Điều này cũng cho thấy tầm quan trọng của sữa đối với trẻ em.

Tại Việt Nam, khi điều kiện kinh tế và đời sống ngày càng nâng cao, các gia đình cũng không còn e ngại trong việc cho trẻ uống sữa. Tuy nhiên, nhiều gia đình lại có quan niệm rằng sữa bột được bổ sung thêm nhiều dưỡng chất, hỗ trợ phát triển trí thông minh nên tốt hơn sữa tươi. Hiện nay, tình trạng nhiều mẹ chỉ chú ý vào việc cho trẻ uống sữa mà quên mất các yếu tố khác như bột ăn dặm cho trẻ từ 4 đến 24 tháng tuổi, rau củ trái cây phù hợp cho trẻ trên 2 tuổi,… xảy ra khá nhiều. Thậm chí có nhiều mẹ cuồng sữa đến mức thần thánh hóa chúng. Thật ra, dù trong thành phần sữa tươi và sữa bột có nhiều dưỡng chất đến mấy cũng không thể thay thế hoàn toàn cho các thực phẩm, rau củ có trong bữa ăn hàng ngày. Thay vì cứ chăm chăm vào việc chọn sữa và thúc trẻ uống sữa, các phụ huynh có thể cân nhắc về việc điều chỉnh thực đơn mỗi ngày, đảm bảo bữa ăn đa dạng và có đủ các chất cần thiết, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ qua từng độ tuổi.

kilala.vn